Cenâb-ı Hak (c.c) ayet-i celile’de “Ben Cinleri ve İnsanları ancak bana kulluk etmeleri için yarattım”(1) buyurmaktadır. Bazı müfessirler bu ayette zikredilen “Li-ya’budün” kelimesini ‘Li-ya’rifun’ yani; “kulluk etmeleri için” ibaresini, “tanımaları, bilmeleri için” şeklinde te’vil ve tefsir etmi?lerdir.

Bu durumda ayet -i Kerime: “Ben Cinleri ve İnsanları ancak beni tanımaları, bilmeleri için yarattım” ?eklinde anla?ılır. Rabbimizi tanımak ise ancak nefsi bilmek ve tanımakla mümkündür. Zira bir hadis-i ?erif’te Peygamberimiz (s.a.v) “Nefsini bilen muhakkak ki Rabbini bilir” buyurmaktadır. O halde Rabbimize hakiki manada kul olabilmek, tanıyabilmek için önce nefsi bilmenin ve tanımanın gerekli olduğunu vurgulamak gerekir. Nefsi bilmek ise nefsi terbiye etmekle mümkündür. Nefsi terbiye etmenin en güzel yollarından biriside oruçtur.

Oruç nefisteki kötü ahlakları izale eder. Allah-u Teâlâ’nın dü?manı olan ?eytan oruçla kahrolur. Allah-u Teâlâ’nın dü?manını kahretmekte, Allah-u Teala’ın dinine yardım etmek vardır. Allah’ın dinine yardım edene de, Allah-u Teâlâ da yardım eder. Nitekim Âyet-i Kerime’de; “E?er Allah-u Teâlâ’nın dinine yardım ederseniz, Allah da size yardım eder ve ayaklarınızı sabit kılar.”(2) buyurmaktadır. Bu sebeple oruç ibadetinin önemi Rabbimize itaat ve ibadet hususunda daha iyi kavranılmı? ve idrak edilmi? olunur.

Ramazan ayında tutulan farz oruç dı?ında Şevval ayında da Peygamberimiz (s.a.v)’in tavsiye etti?i ve Sahâbe-i Kiram Efendilerimizin de tuttu?u altı günlük oruçlar vardır. Ebû Eyyûb (r.a) Rasûlullah (s.a.v)’in: “Kim Ramazan orucunu tutup sonra Şevval ayında da altı gün oruç tutarsa bütün sene oruç tutmu? gibi olur” buyurdu?unu rivayet etti.(3)


Yine Abdullah İbn-i Ömer (r.a)’dan Rasûlullah (s.a.v)’in ?öyle buyurdu?u rivayet edildi: “Kim Ramazan orucunu tutar ve Şevval’den de altı gün oruç tutarsa, anasından do?du?u gün gibi günahlarından temizlenmi? olur.”(4) Ebû Hureyre (r.a) bu hususta ?öyle buyurmaktadır:

“Ben, Ramazan orucu ile, onun pe?inden Şevval ayında tutulan altı günlük orucu hesapladım. Tam üç yüz altmı? gün tutuyor. Otuz günlük Ramazan orucu, tam üç yüz günlük oruca bedel. Şevval’de tutulan altı günlük oruç da tam altmı? güne bedel. Çünkü Şânı Mübarek ve Yüce olan Allah (c.c) ?öyle buyurmaktadır: “Kim ki Allah’a bir iyilikle gelirse İ?te ona bunun tam on katı vardır...(5) Böylece, Ramazanda tutulan otuz günlük oruçla, Şevval’de tutulan altı günlük orucun toplamı olan otuz altı günlük orucun on katı, toplam üç yüz altmı? eder. İ?te otuz altı günlük oruç, bir senelik oruca bedel olmu? demektir. Bu durumda, bir gün, on güne bedeldir.”(6)


Ramazandan sonra Şevval ayında tutulması tavsiye edilen nafile oruçların Rabbimizin rızasını kazanmaya vesile kılaca?ını ümit ediyoruz. Zira Cenâb-ı Hakka önce farzlarla sonra da nafilelerle yakla?ılır. Hadis-i Kutsî’de Cenâb-ı Hakk (c.c) “Kim benim dostlarımdan birisine dü?manlık ederse, ona mutlaka sava? açarım. Kulumu bana yakla?tıran ?eylerin benim katımda en sevimli olanı, farz kıldı?ım ibadetlerdir. Kulum nafile ibadetlerle devamlı bana yakla?ır da nihayet ben onu severim. Onu sevdi?im vakit de i?iten kula?ı, gören gözü, tutan eli ve yürüyen aya?ı olurum. Bana sı?ınırsa muhakkak onu korurum”(7) buyurmaktadır.


eygamberimiz (s.a.v): “Cuma günü selamet buldu?u zaman, di?er günler de selamet bulur. Ramazanda selamet buldu?u zaman, bütün sene boyunca selamette olur.”(8) buyurmu?lardır. Bu sebeple bu ayda nefis muhasebesi yapmalı, Ramazan ayı çıktıktan sonra taat ve ibadetlerde bir ziyadelik olup olmadı?ına bakmalıdır. Ki?i kendisinde bir ziyadelik bulursa, bunu ibadetlerinin kabul oldu?una, rahmete kavu?tu?una bir i?aret bilmeli, sevinmelidir. E?er böyle bir hâli kendisinde bulamazsa, amellerinin kabul olmadı?ını, sevap alamadı?ını dü?ünmelidir.


Hülasa etmek gerekirse, Ramazandan sonra gelen Şevval ayında altı gün oruç tutmak bazı insanların iddia etti?i gibi bid’at olmayıp Kütüb-i Sitte gibi sahih Hadis kaynaklarıyla sünnet oldu?u kat’î ve sabittir. Bu oruç Şevval ayında, Ramazan bayramının birinci günü hariç* altı günü pe? pe?e tutulabilece?i gibi aralıklı olarak da tutulabilir.


Rabbimiz bizlere hayat boyu rızasına nail edecek sâlih ameller i?lemeyi nasip ve müyesser eylesin.

Kaynaklar:
1)Zariyat Sûresi / 56.
2)Muhmmmed Sûresi / 7.
3)Tergîb ve Terhîb, c.2, s.454; Müslim, Ebû Dâvûd, Tirmîzî, Nesâî, İbn-i Mâce ve Taberânî rivayet etmi?lerdir.
4) Tergîb ve Terhîb, c.2, s.456, Taberânî Evsat’ında rivayet etmi?lerdir.
5) En’am Sûresi / 160.
6) Semerkandî, s.512.
7) Buhârî, Kitabü’r-Rikâk / 38.
8) İhya, c.1, s.1040.
*Ramazan bayramının birinci günü ve Kurban bayramının dört günü oruç tutmak sünnet olmayıp, haramdır.