Özlenen Rehber Dergisi

7.Sayı

Şehr-i Ramazan

Yakup YÜKSEL Özlenen Rehber Dergisi 7. Sayı
Bizleri yoktan var eden, varlığında ve birli?inde eşi ve benzeri bulunmayan, her ?eyin sahibi olan Rabbimize hamdlerin en ekmeli ve onun Habib-i Kibriyası Rasulü Ekrem (s.a.v.) Efendimize de sonsuz salat ve selam olsun. Amin...


Ramazan, Allah (c.c.) tarafından Müslümanlara oruç tutmaları için “Ey iman edenler! Sayılı günlerde olmak üzere oruç sizden önce gelip geçmi? ümmetlere farz kılındı?ı gibi size de farz kılındı. Umulur ki korunursunuz.”(1) emr-i ilahisi ile belirlenmi? ayın adıdır.


Ramazan kelimesinin anlamını İslam hükemasından Fahrettin er-Razi ?öyle açıklamaktadır:

1. Ramazan, ya?mur manasına mâlum ayın ismidir. Çünkü ya?mur ya?ınca yeryüzü temizlendi?i gibi; geçen on bir ayda i?lenen günahlar da Ramazan ayında affedilir.

2. Ramız, güne?in hareketinden kızan ta?tır. Araplar on iki ayın isimlerini takarken pek sıcak bir zamana rastlayan Ramazan ayına bu ismi vermi?lerdir. Hararet her ?eyi yaktı?ı gibi; Ramazan orucu da insanların yapmı? oldukları günahtan meydana gelen manevî kir ve pasları yakar, temizler.

3. Bir hadisi ?erifte “Ramazan geldi demeyin. Ramazan ayı geldi-gitti deyin. Çünkü Ramazan Allah’ın isimlerinden bir isimdir.” buyuruldu?una nazaran Allah’ın ism-i ?erifinin bereketi ve azameti bu ayın yüceli?ini artırmı?tır. Nitekim Kur’ân-ı Kerim’de “Şehr-ü ramazan” (1) buyurulması da bunu teyid etmektedir. (2)

Müslümanlar arsında bu ayın kutsiyeti yaygın halde bilinmektedir. Bu ay mukaddes bir aydır. Zira Cenab-ı Hakk Kur’an-ı Mübin’inde “Ramazan ayı, insanlara yol gösterici, do?runun ve do?ruyu e?riden ayırmanın açık delilleri olarak Kur’an’ın indirildi?i aydır.”(3)

“Muhakkak ki biz Kur’an’ı Kadir gecesinde indirdik.”(4)
buyurmaktadır. Bu da Ramazan ayının di?er aylardan fazlını göstermesi açısından Rabbimizin önemli delillerindendir. O Kur’an ki Hatemü’l-Enbiya Efendimize; halkı ir?ad etmek, onlara do?ru yolu göstermek ve “sıratı müstakime”(5) iletmek; ama her ?eyden önce Yüce Rabbimizi tanıtmak, Onu sevdirmek ve vahdaniyet(6) sahibi oldu?unu bizlere ö?reterek do?ruların en do?rusuna sevk etmek ve yanlı?ların en yanlı?ı olan ?irkten kurtulmak için bu mübarek ayda indirilmeye ba?lanmı?tır. İnsanlar ancak bu sayede karanlıktan kurtularak, hidayet ı?ı?ına kavu?abilmi?lerdir.

İ?te Ramazan-ı ?erif bütün insanlar için bir saadet me?alesi, bir kurtulu? rehberi olan Kur’an’ın indirilmeye ba?ladı?ı mübarek bir ay oldu?undan dolayıdır ki; böyle büyük bir ?erefe mahzar olmu?tur. Bu ?erefe binaen de bu ulvî ayda İslam’ın be? ?artından biri olan oruç ibadetinin edası farz kılınmı?tır.(7) “Bir kimse hiç özrü ve hastalı?ı olmadı?ı halde Ramazan’ın bir gününü bile oruçsuz geçirse, Ramazan dı?ında bütün ömrünce oruç tutsa yine onun yerini tutmaz.”(8) buyuran Alemlerin Efendisi (s.a.v.), bu ayda tutulan oruçların kıymetini bu ?ekilde ifade ederken Yüce Rabbimizin ?u ayet-i celilesini de teyid etmi?lerdir: “...Oruç tutan erkekler ve oruç tutan kadınlar... var ya; i?te Allah, bunlar için bir ma?firet ve büyük bir mükâfat hazırlamı?tır.”(9)


Ramazanı ?erif, bizim idrak etti?imiz veya edemedi?imiz sayısız nimet ve faziletlerle doludur. Nitekim Ebu Mes’ut Gıfarî, Rasûl-ü Ekrem (s.a.v.) Efendimizin yine bir hadisi ?eriflerinde: “E?er ümmetim Ramazanı ?erifin feyzini bilmi? olsalardı; bütün senenin Ramazan olmasını isterlerdi.” buyurdu?unu rivayet etmektedir.


Selman-ı Farisî (r.a.) Rasûlü Ekrem (s.a.v) Efendimizin Şaban ayının son günü ?u hitabı yaptıklarını rivayet etmektedir:


“Ey insanlar! Sizi mübarek, büyük bir ay gölgelemi?tir. O içinde bin aydan daha hayırlı bir gece bulunduran bir aydır. Allah Teala’nın oruç tutulmasını fazr kıldı?ı, gecesinde ibadet yapılmasını sevap kıldı?ı bir aydır. Kim ki bu ayda iyi bir amelle Allah’a yakınlık gösterirse di?er aylardaki farzı yerine getirmi? gibi olur. Kim ki bu ayda bir farzı yerine getirirse di?er aylarda yetmi? farzı yerine getirmi? gibi olur. O, sabır ayıdır. Sabrın kar?ılı?ı da cennettir. Bu ay ba?kalarının derdine, acısına, sıkıntısına ortak olma ayıdır. Bu kendisinde müminlerin rızkının artırıldı?ı bir aydır.


Kim bu ayda bir oruçluya iftar verirse bu onun günahlarının ba?ı?lanmasına, cehennem azabından kurtulmasına sebep olur. Bu onun kendi mükafatından hiçbir ?ey eksilmeden bir oruç tutma sevabına daha nail olmasına sebep olur. Bunun üzerine sahabeler dediler ki: “Ey Allah’ın elçisi! Hepimiz bir oruçluyu doyuracak kadar yiyece?e sahip de?iliz.” Buna kar?ılık Rasûlullah (s.a.v.):

“Kim bir oruçluyu bir hurma ile iftar ettirse veya bir içecek su ile veya tadımlık bir süt ile iftar ettirse Allah ona bu sevabı verir.” buyurdu. “Bu öyle bir aydır ki önü rahmet, ortası ma?firet, sonu cehennemden azabından kurtulmadır. Kim bu aya emrinde olan insanlara kolaylık gösterir de yüklerini hafifletirse Alla onu günahlarını ba?ı?lar ve onu cehennem azabından azad eder. Bu ayda dört önemli hususa riayet edin. Onlardan ikisi Allah’ın rızasını kazanmak için, di?er ikisi de kendilerinden hiçbir zaman uzakta kalamayaca?ımız ?eyledir. Kendileri ile Rabbinizin rızasını kazanaca?ınız ?eyler bol bol kelime-i ?ehadet getirip isti?far etmeniz ve kendilerinden uzak kalamayaca?ınız iki ?ey de Allah’tan daima cenneti talep etmeniz ve kendisi ile cehennem ate?inden muhafaza istemenizdir. Kim bir oruçluyu iftarda su ile doyursa Allah Teala da onu benim havuzumdan içirerek doyurur. Hatta cennete girinceye kadar o bir daha susamaz.”(10)


Bu hadisi ?erifte birkaç konu açıklık kazanmaktadır. Bazılarını ?öylece sıralamak mümkündür:

1. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) Şaban ayının sonunda özellikle hatırlatarak Ramazan ayında en ufak bir gaflet gösterilmemesini arzu etmi?tir.

2. Kadir gecesine dikkat çekilmi?, daha sonra da Ramazanda oruç tutmanın farz kılındı?ı, teravih namazı kılınmasının da sünnet oldu?u bildirilmi?tir.

3. Bu ayın içerisine gizlenmi? Kadir gecesinden(11) ve nafile ibadetlerden bahsedilirken de Kur’an’ın bu ayda nazil olmaya ba?ladı?ı ve özellikle bu ayda bol bol Kur’an okunması gerekti?i, zekat ve sadakaların dikkatli ve titizlikle verilmesi gerekti?i ima edilmi?tir.

4. Şu dört hususa da özellikle dikkat çekilmi?tir: Kelime-i tevhid, İsti?far, Cennetin kazanılması, Cehennemden kurtulu? yolarının aranması.


Buraya kadar Allah Rasûlü (s.a.v.) Efendimizin Ramazan ayı girmeden önce ümmetine yaptı?ı tavsiyelerden söz ettik. Şimdi de Rasûlü Ekrem Efendimizin bu rahmet ayı ile ilgili o güzel rahmet dudaklarından dökülen bir kaç hadisi ?eriflerini zikredelim:

• “Recep Allah’ın, Şaban benim, Ramazan da ümmetimin ayıdır.”(12)

• “Ramazan ilk Cuma gecesi oldu?unda Allah Teala halka nazar eder. Şanı yüce Allah, nazar etti?i mümin bir kuluna azap etmez. Hakk Teala, Ramazanın her gününde bin kere bin ki?iyi cehennemden ba?ı?lar.”(13)

• “Ramazan ayı girince cennet kapıları açılıp, cehennem kapıları kapanır. Şeytanlar ba?lanıp hapsolunur.”(14)

• “E?er Allah Teala göklere ve yere söylemeye izin verse, onlar Ramazanda oruçlu olan kimseyi elbette cennet ile müjdelerlerdi.”(15)

• Bir kimse Ramazanda inanarak ve mükafatını umarak oruç tutsa ve namaz kılsa, onun geçmi? ve gelecek günahları ba?ı?lanır. Ümmetimden insanların i?ledi?i her iyilik, ondan yedi yüze kadar artırılır. Fakat oruç ba?kadır. Zira Allah Azimü’?-Şan: “Oruç benim içindir, onun mükafatını da ben veririm. Çünkü oruçlu arzusunu, yemesini ve içmesini benimi için terk etmi?tir.” buyurmu?tur. Oruç kötülüklere siperdir. Oruçlu için iki sevinç vardır. Bir iftar zamanı, di?eri Rabbine kavu?tu?u andır.(16)

• Ümmetime Ramazanda daha önceki ümmetler verilmemi? be? özel ?ey verilmi?tir:

1) Oruçlunun kokan a?zı Allah katında misk kuskundan daha ho?tur.

2) İftar vaktine kadar melekle onların ba?ı?lanmasını isterler.

3) Yakında benim Salih kullarım dünya yükünü üzerinden atar da bana gelir
diye Allah (c.c.) her gün bir cennetini hazırlar.

4) Şeytan toplulu?u onları azdırmasın diye ba?lanır.

5) Bu ayın son gecesinde onlar ba?ı?lanır.

Sordular: “son gece Kadir gecesi midir? Hz. Peygamber (s.a.v.) ?öyle buyurdu: “Hayır; ama i?çi i?ini bitirince ücretini alır.”(17)


Görülüyor ki Allah’ın Rasûlü (s.a.v.) Efendimiz, bizzat kendisi Ramazan ayını en güzel bir ?ekilde de?erlendirerek ümmetine her konuda oldu?u gibi güzel bir örnek olmu?tur. Bizlerin de onun gitti?i bu istikamet yolunda hiçbir bidat ve hurafeye sapmadan yürümemiz ve Rabbimizin o güzel Habîbine yakı?ır bir ümmet olarak Ramazan Bayramını idrak etmemiz lazımdır.


İbni Abbas anlatıyor: “Bayram gecesi oldu?unda, o geceye “arma?an gecesi” adı verilir. Bayram sabahı oldu?unda Allah Teala’ın emriyle melekle yeryüzüne inerler ve her beldenin sokak ba?larında durup, cinlerle insanlardan ba?ka her yaratı?ın i?itece?i bir ?ekilde: “Ey Muhammed ümmeti! Sevabı veren ve günahı ba?ı?layan, cömertli?i sonsuz Rabbinizin tarafına yöneliniz.” diye seslenirler. Onlar namazgahlarına çıktıklarında Allah Teala meleklerine hitaben:

“Ey benim meleklerim! Kendi i?ini yapan gündelikçinin kar?ılık ve mükafatı nedir?” buyurdu?unda melekler: “Ey bizim Rabbimiz! Onların kar?ılı?ı ve mükafatı, ücretlerini vermenizdir.” derler. Allah Teala da: “Ey meleklerim! Sizler ?ahid olunuz, ben ho?nutluk ve ba?ı?lamamı onların Ramazan ayındaki oruç ve namazlarına kar?ılık ve mükafat eyledim.” buyurur. Ondan sonra Allah Teala: “Kullarım! Bu günde diledi?inizi benden isteyiniz. İzzet ve Celal’ime yemin ederim ki, ben sizi cezalandırılanlar arasında bırakıp da itibarsız eylemem. Sizler evlerinize ba?ı?lanmı? olarak gidiniz. Zira sizler beni ho?nut ettiniz, ben de sizden razı oldum.” buyurur...(18)


Allah bu mübarek ayı hakkıyla idrak edenlerden, ba?ı?lanmı? bir kalple bayrama erenlerden eylesin. Amin...

Veselamü ala menittebeal hüda...

Kaynakça:
1. Bakara 2/183-184.
1. Bakara 2/184.
2. Fahrettin er-Razi Tefsiri Kebir.
3. Bakara 2/185.
4. Kadir 97/1.
5. Fatiha 1/6.
6. Tek olmak, e?i ve benzere bulunmamak.
7. Bakara 2/183. Oruç, hicretin II. yılı Şaban ayının 10. günü farz kılınmı?tır.
8. Buhari, Ahmed, Tirmizi, Ebu Davud, İbni Mace.
9. Ahzab 33/35.
10. İbni Huzeyme, Beyhaki, Tirmizi.
11. Tirmizi “Kadir gecesini siz Ramazan ayının son on gününün tek gecelerinde arayınınz.”
12. Ramuz el-Ehadis.
13. Ebu Hureyre rivayet etmi?tir.
14. Ebu Hureyre rivayet etmi?tir.
15. Enes b. Malik rivayet etmi?tir.
16. Ebu Hureyre rivayet etmi?tir.
17. Ahmed, Bezzar, Beyhaki.
18. M.İhsan OĞUZ. İslamda Mübarek Gün ve Geceler s.81. Bayram hakkında daha fazla bilgi ve bibliyografya için Tür.Diyanet Vak.İslan Ansk. Ve Şamil İslam Ansk. Bayram maddesi.
Bu içeriğe yorum yazabilirsiniz

  • ayşegül

    değerli kardeşlerim tüm fikirlerinize en içten katılıyorum hepinizin 11 ayın sultanı hayırlı olsun selametle kalın

1 kişi yorum yazdı.